Antyoksydanty – czym są te związki? Gdzie je można znaleźć? Jakie mają działanie? Czy mogą przyczynić się do wspomagania odchudzania? Czy może zapobiegają procesom starzenia się skóry? Pora bliżej przyjrzeć się antyoksydantom i ich dobroczynnemu działaniu.
Czym są przeciwutleniacze?
Przeciwutleniacze to związki chemiczne, które odpowiedzialne są za zapobieganie procesom utleniania, dzięki czemu przedłużają trwałość produktów spożywczych. Ponadto antyoksydanty zwalczają wolne rodniki, które przyczyniają się do przyspieszenia procesów starzenia skóry. Ale to nie wszystkie cudowne właściwości tych związków chemicznych. Antyoksydanty zmniejszają ryzyko występowania nowotworów czy miażdżycy, chronią przed utratą wzroku, a także chronią nasz organizm przed szkodliwymi czynnikami środowiska.
Naturalne przeciwutleniacze
Natura wyposażyła nas w naturalne antyoksydanty, spośród których możemy wymienić enzymy (katalazę, peroksydazę glutationową, dysmutazę nadtlenkową), koenzym Q10, hormony (na przykład melatonina).
Katalaza to jeden z najbardziej wydajnych enzymów. Jedna jego cząsteczka jest w stanie rozłożyć nawet miliony cząsteczek nadtlenku wodoru w ciągu sekundy! Trzeba bowiem wiedzieć, że nadtlenek wodoru powstaje w naszym organizmie jako produkt uboczny, który jest substancją szkodliwą dla ustroju. Peroksydaza glutationowa to również enzym, którego zadaniem jest ochrona komórek przed utlenianiem przed związki zwane nadtlenkami, które powstają na drodze reakcji zachodzących w organizmie. Dysmutaza nadtlenkowa przyczynia się do redukowania powstających w tkankach wolnych rodników, które mają toksyczny wpływ na komórki.
Koenzym Q10 to kolejny antyoksydant, który zwany jest również koenzymem młodości to odkrycie XX wieku. Enzym ten nie tylko eliminuje szkodliwe wolne rodniki. Badania naukowe wykazały bowiem, że przedłuża młodość oraz przyczynia się do poprawy wydolności fizycznej organizmu. Niedobór koenzymu Q10 może wywołać negatywne skutki w postaci nieprawidłowości w pracy serca oraz układu krążenia. Braki tego związku mogą zaburzać prawidłową przemianę materii.
Antyoksydanty dostarczane z pożywieniem
Okazuje się, że wiele przeciwutleniaczy skrytych jest nie w „cudownych” pigułkach, czy kremach młodości, ale w produktach spożywczych. Co to oznacza? Tyle, że niezbędna jest odpowiednio zbilansowana dieta, która dostarczy naszemu organizmowi cennych antyoksydantów.
W naszym codziennym jadłospisie nie powinno więc zabraknąć beta-karotenu. Można powiedzieć, że jest to „bezpieczna odmiana karotenu”. Nasz organizm przetwarza bowiem tyle tego związku, ile potrzebuje. Beta-karoten przyczynia się do ochrony przed wszelkimi drobnoustrojami, wykazuje działanie przeciwutleniające oraz wpływa na poprawę wzroku. Żeby nie łykać gotowych preparatów zawierających ten związek, warto sięgnąć po żółte, pomarańczowe i ciemno-zielone owoce oraz warzywa: szpinak, słodkie ziemniaki, papaję, marchew, dynię, pietruszkę czy bazylię.
Innym nie tylko ważnym, ale i silnym przeciwutleniaczem jest witamina C. Kwas askorbinowy (inna nazwa tej witaminy) chroni płyny ustrojowe przed wolnymi rodnikami. Ponadto witamina ta, poprzez eliminowanie wspomnianych rodników, blokuje utlenianie dobrego cholesterolu, dzięki czemu jego niekorzystna przemiana zostaje utrudniona. Witamina C, poprzez neutralizowanie szkodliwych cząsteczek tlenu, zmniejsza ryzyko zachorowania na raka żołądka, przełyku, wątroby czy szyjki macicy. Dzięki swoim właściwościom przecwiutleniającym witaminę C coraz powszechniej stosuje się w kosmetyce. Kwas askorbinowy jest składnikiem wielu kremów, które mają służyć opóźnianiu procesów starzenia się skóry. Zatem które produkty spożywcze stanowią bogate źródło witaminy C? Do najważniejszych należą między innymi: owoce cytrusowe, kalafior, brokuły czy kapusta.
Witamina E to kolejny niezbędny antyoksydant, którego źródłem mogą być owoce i warzywa. Witamina ta, poza redukowaniem nadmiernej ilości wysoce aktywnego tlenu, spełnia w naszym organizmie jeszcze inne funkcje. Spożywanie odpowiedniej ilości witaminy E przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zachorowań na choroby serca i układu krążenia, wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu, czy też może zmniejszać ryzyko powstawania nowotworów. Cennym źródłem witaminy E są przede wszystkim oleje pochodzenia roślinnego, orzechy, kapusta włoska, szpinak.
Innym przeciwutleniaczem, który można znaleźć w pożywieniu jest selen. Pierwiastek ten wzmacnia układ naczyniowo-sercowy oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego. Selen eliminuje z naszego organizmu toksyczne substancje, oraz zwalcza wolne rodniki, dzięki czemu proces starzenia się skóry zostaje zahamowany. Warto dodać, że selen może być również doskonałym afrodyzjakiem. Gdzie znajdziemy ten pierwiastek? Bogatym źródłem selenu jest czosnek, cebula, ryż czy grzyby.
