Ashwagandha jest bardzo zdrowym ziołem. Wykorzystywana kiedyś głównie w medycynie ajurwedyjskiej, dziś robi furorę i u nas. Nic dziwnego, bo z tego co czytam wynika, że niewiele innych ziół ma tak szerokie spektrum działania (na dodatek działania potwierdzonego przez badania) i zasłużenie nazwano ją inyjskim żeń-szeniem. Jakie ma ashwagandha właściwości? O tym opowiem w artykule.
Spis treści
- Ashwagandha – co to takiego?
- Ashwagandha – zioło znane, cenione i przebadane
- Poziom cukru i insuliny
- Właściwości przeciwnowotworowe
- Ashwagandha zmniejsza poziom kortyzolu
- Właściwości przeciwdepresyjne
- Zwiększa masę mięśniową i siłę mięśni
Ashwagandha – co to takiego?
Ashwagandha jest wieloletnim krzewem, który występuje głównie w Indiach, Nepalu i Pakistanie. Roślina ta posiada charakterystyczne żółte kwiaty i czerwone jagody, które są często wykorzystywane w celach medycznych.
Ashwagandha ma wiele składników bioaktywnych, w tym alkaloidy, flawonoidy, saponiny i witanolidy. Witanolidy są uważane za główne związki aktywne odpowiedzialne za korzyści zdrowotne ashwagandhy.
Ashwagandhę nazywa się też często w fachowej terminologii (zielarskiej) adaptogenem. Adaptogeny to wszystkie te zioła, które pomagają radzić sobie ze stresem. Ceniona jest głównie ze względu na te właściwości oraz fakt, że bardzo dobrze wpływa na ogólną kondycję psychiczną i fizyczną łącznie z łagodzeniem objawów niepokojów, lęków, przemęczenia, a nawet depresji.
Poniżej przedstawiam dwanaście właściwości / działań ashwagandhy, które spodobały mi się najbardziej. W rzeczywistości jest ich znacznie więcej zarówno działań bezpośrednich jak i pośrednich – wynikających z tych pierwszych.
Ashwagandha – zioło znane, cenione i przebadane
Po pierwsze warto wiedzieć, że to zioło, które wykorzystywane było jeszcze w starożytnej medycynie. Jest bodaj jednym z najważniejszych ziół z medycyny ajurwedyjskiej i stosuje się je od ponad 3 tysięcy lat. Głównie dla celów walki ze stresem, zwiększenia poziomu energii życiowej oraz poprawy zdolności poznawczych (pamięci, koncentracji).
Ashwagandha jest niestety paskudna w smaku i ma niezbyt przyjemny zapach, ale współcześnie przygotowywane ekstrakty w dużym stopniu niwelują te jej nieprzyjemne cechy.
Zioło to rośnie głównie w Indiach i Afryce Północnej. Do nas jest specjalnie sprowadzane.
Poziom cukru i insuliny
W trakcie co najmniej jednego badania odkryto, że ashwagandha zwiększa wydzielanie insuliny oraz zwiększa wrażliwość na insulinę w komórkach mięśni. W kilku badaniach wykazano, że zioło to obniża poziom cukru we krwi zarówno u osób zdrowych, jak i chorych na cukrzycę.
Dodatkowo w jednym badaniu, w którym brały udział osoby chore na schzofrenię, wykazano, że podawanie ashwagandhy obniża poziom cukru we krwi (na czczo) o około 10mg/dL.
Nie do końca wykazano, że ashwagandha może być dobrym środkiem na leczenie cukrzycy, ale w jednym z badań (niestety niewielkich i krótkotrwałych) udało się potwierdzić, że suplementacja ashwagandhą przez okres minimum trzydziestu dni prowadzi do zmniejszenia poziomu cukru we krwi w stopniu porównywalnym z lekami przeciwcukrzycowymi.
Właściwości przeciwnowotworowe
Ashwagandha zmniejsza poziom kortyzolu
W jednym badaniu doprowadzono do aż 80% redukcji nowotworu przy użyciu ashwagandhy właśnie i standardoweych leków przeciwnowotworowych.
Badania pod tym kątem prowadzono dotychczas wyłącznie na zwierzętach, ale ich wyniki są bardzo obiecujące, nieprawdaż?
Kortyzol jest hormonem stresu. Organizm wydziela go w stanie stresu fizycznego i psychicznego, często w sytuacjach dla nas nieoczywistych (zła dieta może powodować stres i w efekcie wpływać na zwiększenie poziomu kortyzolu).
Kortyzol jest z założenia przydatnym hormonem, bo dzięki niemu (przynajmniej teoretycznie) powinniśmy lepiej się przed stresem bronić. Jednak niestety współcześnie u wielu osób jego poziom jest stale podwyższony, a to oznacza ryzyko wystąpienia poważnych chorób (otłuszczenie brzucha, wysoki poziom cukru we krwi i ich konsekwencje) oraz… defektów urodowych (kortyzol sprzyja np. powstawaniu rozstępów).
W jednym z badań, któremu poddano osoby z chronicznie podniesionym poziomem kortyzolu uzykano średnio 30% zniżkę poziomu tego hormonu pod wpływem suplementacji ashwagandhą właśnie.
Ashwagandha zmniejsza stres i niepokój
Ta jej właściwość została najlepiej poznana i najwięcej osób stosuje ashwagandhę właśnie w ramach zwalaczania tych dolegliwości psychicznych. Ashwagandha działa na tym polu podobnie do GABA tzn. hamuje przewodzenie impulsów nerwowych i w ten sposób zmniejsza objawy stresu i niepokoju.
W trakcie badań stwierdzono, że może redukować poziom stresu i niepokoju nawet o 50%, choć średnie są nieco niższe. Na pewno można mówić o poprawie rzędu ok. 11% i więcej. Badania były prowadzone na ludziach.
Właściwości przeciwdepresyjne
Choć akurat pod tym kątem nie badano jej tak intensywnie jak w przypadku omówionym w punkcie powyżej, to jednak w trakcie badań okazało się, że ashwagandha zmniejsza również objawy depresji. Byłaby więc kolejnym po 5-htp i dziurawcu naturalnym antydepresantem o potencjalnie sporej skuteczności.
W jednym z badań, w którym brały udział 64 osoby (badanie pod kątem stresu) podawano badanym 600mg ashwagandhy dziennie. Prawie 3/4 badanych stwierdziło, że ich nastrój uległ poprawie, którą oceniono na ok. 10%.
6. Ashwagandha podnosi poziom testosteronu u mężczyzn
Zwiększa masę mięśniową i siłę mięśni
Ponieważ odkryto działanie testosteronotwórcze ashwagandhy, przebadano ją również pod kątem wpływu na ilość i siłę mięśni. W badaniach, którym poddano mężczyzn przez okres średnio 30 dni, stosowano ashwagandhę w ilości od 750 do 1250mg dziennie. W efekcie okazało się, że u osób otrzymujących ashwagandhę doszło do wzrostu masy i siły mięśni przy jednoczesnej podwójnej redukcji ilości tkanki tłuszczowej (podwójnej w porównaniu do grupy placebo).
8. Ashwagandha właściwości przeciwzapalne
Kilka badań na zwierzętach wykazało, że ashwagandha ma działanie przeciwzapalne. Jeśli chodzi o badania na ludziach okazało się, że zwiększa ona aktywność makrofagów – komórek zabijających mikroby. Działania stricte przeciwzapalnego nie stwierdzono, chociaż okazało się, że u osób badanych obniżył się poziom markerów zapalnych w tym białka C-reaktywnego.
Zjawisko to powiązano od razu z możliwością zastosowania ashwagandhy u osób zagrożonych chorobami serca, u których poziom tego białka jest podwyższony.
9. Ashwagandha obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów
Badania pod tym kątem prowadzono zarówno na zwierzętach, jak i na ludziach. W przypadku badań na zwierzętach uzyskano znaczącą redukcję poziomu tłuszczów we krwi (od 45 do 53% odpowiednio trójglicerydy i cholesterol).
Badania na ludziach zaowocowały mniej entuzjastycznymi wynikami, jednak średni spadek cholesterolu (tego złego) osiągnął w tym przypadku średnio 17%, natomiast ilość trójglicerydów zmalała średnio o 11%.
10. Ashwagandha poprawia pracę mózgu, pamięć, koncentrację
Działa tak prawie na pewno (to domniemanie) ze względu na fakt, iż zawiera bardzo dużo przeciwutleniaczy, a przeciwutleniacze (antyoksydanty) chronią komórki nerwowe przed uszkodzeniami i postępującą destrukcją. W medycynie ajurwedyjskiej stosuje się ashwagandhę tradycyjnie w celu poprawy funkcji poznawczych i pracy mózgu właśnie.
O ile mi wiadomo na ludziach ashwagandhy pod tym kątem bardzo dokładnie nie badano, ale u zwierząt osiągnięto bardzo dobre rezultaty. Wykazano między innymi, że ashwagandha poprawia pamięć. Jedno ze znanych mi badań na ludziach wykazało poprawę pamięci i koncentracji o około 50%.
Czy ashwagandha jest bezpieczna?
Tak. To z zasady bezpieczne zioło, choć ze względu na silne działanie należy stosować je ostrożnie. Na pewno nie powinny używać go matki karmiące piersią i kobiety w ciąży, a poza tym warto zwrócić uwagę na jej potencjalne interakcje z przyjmowanymi lekami.
Przyjmuje się też, że osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne powinny raczej unikać ashwagandhy, chyba że lekarze, pod których opieką pozostają, stwierdzą że nie ma przeciwwskazań do suplementacji.
Ashwagandha – dawkowanie
Dzienne dawki, które najczęściej się podaje to dawki rzędu 125 do 1250 mg ashwagandhy dziennie. Większe ilości tego zioła mogą działać zbyt intensywnie.
Gdzie kupić ashwagandhę?
Żródła: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3252722/ i pozostałe publikacje dostępne w ncbi.nlm.nih.gov
coraz częściej stykam się ostatnio z informacjami o tym, że ashwagandha pomaga na tarczycę i hashimoto, ostatnio wyczytałam to > u tej Pani a przy okazji sprawdziłam niektóre z badań, które tam opublikowano na liście i jestem bliska rozpoczęcia przygody z tym suplementem, zastanawiam się jedynie czy ktoś miał po tym jakieś skutki uboczne, bo takich informacji nie znalazłam
ja próbowałam na tarczycę, trochę jakby pomogło ale dopiero jak połączyłam z innymi składnikami to naprawdę poprawiło moje ogólne samopoczucie, ashwagandha z tymi dodatkami jest w thyrolin polecam sprawdzić i wypróbować jest naprawdę dobry i poprawę widać już po tygodniu!
ashwagandha jest wyjątkowa, naprawdę, bardzo poprawia samopoczucie i nastrój, ja brałam na swoje “niepokoje” i chandry i problemy ze snem, okazała się lepsza niż wszystko inne, a wierzcie mi wypróbowałam sporo innych ziół do tej pory